مفهوم چگونگی هماهنگی ، در رنگها ( قسمت اول )

هماهنگی رنگها

وقتی مردم از هماهنگی رنگ صحبت می­کنند، اثرات مشترک دو یا چند رنگ را ارزیابی می­کنند.

با مجله خبری ایشومر همراه باشید :

تجارت و آزمایشات در مورد ترکیب ذهنی رنگ نشان می دهد ­:

که قضاوت افراد در مورد هماهنگی و ناهماهنگی متفاوت است.

در نظر عموم، ترکیبی از رنگ « هماهنگ » گفته می­شود که از رنگهای بسیار مشابه یا رنگ­های متفاوت

با سایه­های یکسان ترکیب شده باشند. این نوع « هماهنگی » ترکیباتی از رنگ هستند که بدون مقایسات

کنتراست­های شدید باشند. اطلاق هماهنگی یا ناهماهنگی، اصولاً، فقط به میزان مطلوبیت- عدم مطلوبیت

یا جذابیت- عدم جذابیت اشاره می­کند.

چنین قضاوتهایی حدسیات شخصی هستند و فاقد نیروی عینی هستند. مفهوم هماهنگی رنگ باید از

حیطه نظریات ذهنی خارج شده و به حیطۀ اصول وارد شوند.

هماهنگی بر توازن و تقارن نیروها دلالت می­کند.

آزمایشی در مورد پدیده فیزیولژیکی « دیدن رنگ » ما را به حل مسأله نزدیکتر می­کند.اگر برای مدتی به یک مربع سبز رنگ

خیره شویم و بعد چشمان خود راببندیم، یک « پس تصویر » به صورت مربع قرمز رنگ خواهیم دید. اگر به مربع قرمز رنگ

خیره شویم، « پس تصویر » سبز رنگ خواهد بود.

این آزمایش را می­توان روی هر رنگ دیگری انجام داد و « پس تصویر » همیشه، رنگ مکمل رنگ اصلی خواهد بود.

چشم رنگ مکمل را، مسلم فرض می­کند. چون می­خواهد، خودش ایجاد تعادل کند. به این پدیده « قیایس متوالی » می­گویند.

در آزمایش دیگری یک مربع خاکستری را در یک صفحه رنگی با رنگی خالص و با درخشندگی یکسان با مربع خاکستری،

قرار می­دهیم. در زمینه زرد، خاکستری به رنگ خاکستری- بنفش به نظر می­آید و روی نارنجی، خاکستری مایل به آبی

به نظر می­رسد. روی قرمز، خاکستری مایل به سبز و روی سبز، خاکستری مایل به قرمز دیده می­شود. روی زمینه

آبی نارنجی خاکستری و روی بنفش، خاکستری مایل به زرد دیده می­شود.

هر رنگ باعث می­شود که رنگ خاکستری مورد آزمایش، آمیزه­ای با رنگ مکمل رنگ زمینه به نظر آید.

رنگ­های خالص ملون (رنگی) هم تمایل دارند که همدیگر را به طرف رنگهای مکمل یکدیگر سوق دهند. این

پدیده به « کنتراست همزمان » شهرت دارد.

کنتراست­های مداوم و همزمان بر آن اشاره دارد که چشم انسان فقط زمانی منطبق می­شود یا در حال تعادل است

که رابطه­ای مکمل برقرار شود.

بیائید مسأله را از جهتی دیگر بررسی کنیم.

در سال 1797 « رامفورد» فرضیه خود را در نشریه « نیکلسون » منتشر کرد. فرضیه او بر این اساس بود :

که رنگها در صورتی هماهنگ هستند که از ترکیب آنها رنگ سفید به دست آید و چون فیزیکدان بود ،

در مورد پرتوهای رنگین بحث می­کرد. اگر یکی از رنگهای طیف مثلاً قرمز را جدا کنیم و بقیه رنگها (زرد، نارنجی،

بنفش، آبی و سبز) را از یک عدسی همگرا عبور دهیم،

از مجموع این رنگها رنگ سبز یا رنگ مکمل رنگ جداشده حاصل می­شود. ترکیب فیزیکی یک رنگ با رنگ مکمل،

رنگ سفید (مجموعه­ای کلی از رنگها) را ایجاد می­کند. از ترکیب مواد یا رنگ دانه­های این

رنگ­ها خاکستری- سیاه به وجود می­آید.