با مجله خبری ایشومر در هنر و خلاقیت همراه باشید:

آشنایی با اصطلاحات فرش در هنر فرش بافی و قالیبافی قسمت دوم

11-پشم

ليف پروتئينی و مجعد است كه روی پوست گوسفندان مي‌رويد و بر اثر سوختن بويی

مشابه بوی موی سوخته از خود متصاعد مي‌نمايد و پس از دور كردن شعله خاموش مي‌شود و

خاكستری نرم و پودر مانند باقی مي‌گذارد.

12-كرك

الياف ظريف لابلای موی بز يا شتر است و ليكن در فرش، به الياف ظريف و بلند پشمی

(مانند پشمهای گوسفندان نژاد مرينوس در استراليا و يا بلوچ) كرك گفته مي‌شود.

13-متريك

واحد اندازه‌گيری ضخامت خامه پشمی مورد مصرف در قاليبافی است. به عدد طولی خامه پشمی

يك لا بر حسب متر كه وزن آن يك گرم باشد مي‌گويند لذا هر چه عدد متريك بيشتر بشود خامه پشمی

يك لا ظريف‌تر مي‌گردد.

14-دنير

واحد اندازه‌گيری ضخامت الياف ابريشم است و به وزن ۹۰۰۰ متر ليف ابريشمی بر حسب گرم

گفته مي‌شود لذا برعكس عدد متريك هر چه عدد دنير بيشتر شود ليف ابريشمی ضخيم تر مي‌گردد.

دنير ۶۰ الی ۱۶۰ در قاليبافی مصرف دارد و ظريفتر از آن (كمتر از دنير ۶۰) را در پارچه‌بافی استفاده مي‌نمايند.

15-نمره

به تعداد كلافهای (HANK) 840 ياردی (يك يارده = ۴۴/۹۱ سانتيمتر) نخ پنبه‌ای يك لا در يك پوند

(يك پوند = ۵۹/۴۵۳ گرم) مي‌گويند و معمول] نمره نخ يك لای پنبه‌ای مورد استفاده در

قاليبافی ۵، ۱۰، ۲۰ و بعضاً ۴۰ مي‌باشد.

16-گره‌زدن

به تاباندن خامه‌های پشمی يا ابريشمی به دور چله‌های فرش در حين بافت گره زدن مي‌گويند.

17-چارك

به ۴/۱ ذرع، چارك گفته مي‌شود كه در مناطق فارسي‌باف ۲۶ سانتيمتر است و در مناطق

آذري‌باف ۲۸ سانتيمتر است.

18-رج

به رديف طولی و عرضی گره‌ها رج مي‌گويند.

19-ريشه

به پايه و اساس هر چيزی ريشه گويند كه در فرش پايه و اساس را جفت چله‌ها (يك چله زير و

يك چله رو) يعنی همان ريشه‌ها انجام مي‌دهند. بديهی است كه اگر ريشه‌های فرش

(جفت چله‌ها) را از ساختمان فرش خارج كنيم آن فرش كاملاً از هم گسيخته مي‌شود و

اين ريشه‌ها هستند كه پس از نصب بر روی دار امكان بافت را ميسر ساخته و ابعاد و رجشمار

فرش را مشخص مي‌نمايند.

20-چله كشي

به نصب تار بر روی دار جهت بافت فرش به صورتی كه تار‌ها يك در ميان زير و رو باشند چله‌كشی

مي‌گويند چله‌های زير در پشت فرش قرار گرفته و توسط بدنه‌های پرز پوشانده مي‌شوند و

چله‌های رو نيز در داخل فرش قرار مي‌گيرند عمل چله‌كشی به سه روش فارسی و‌آذری و يا

تلفيقی انجام مي‌شود.

آشنایی با اصطلاحات فرش در هنر فرش بافی و قالیبافی قسمت اول