آشنایی با انواع رشته های هنرهای سنتی ایران _ حصیر بافی و بامبوبافی
با مجله خبری ایشومر در رشته های هنرهای سنتی ایران همراه باشید:
آشنایی با حصیر بافی و بامبو بافی
استفاده از حصیر به زمان های نوسنگی بر می گردد و قدمت آن از سفالگری بیش تر است. اما به دلیل
پوسیدگی و عوامل جوی چیزی از آثار گذشتگان برای ما نمانده است.
کاربرد حصیر و بامبوبافی جهت ظروف ، وسایل ، سر پناه ، زیر انداز ، بادبزن و… بوده است.
هر مکان طرح ها و نوع بافت ها و گره های محلی خاص خود را دارد.
شهرهای حاشیه ی دریای شمال و جنوب ایران مراکز این آثار هنری می باشند.
حصیربافی به معنی بافت رشته های حاصل از الیاف گیاهی (سلولزی) به کمک دست و ابزار ساده دستی است که طی آن محصولات مختلفی مانند :
زیرانداز، سفرهٔ حصیری، انواع سبد، انواع ظرف و … تولید میشود.
انواع حصیربافی
این هنر ، پخل بافی ، بامبوبافی ، مرواربافی ، ترکه بافی ، چم بافی ، چیغ بافی و سبد بافی را نیز شامل میشود.
چیغ بافی نیز در زیرمجموعهٔ حصیربافی قرار میگیرد با این تفاوت که در روند بافت علاوه بر الیاف گیاهی از نخ پشمی رنگ شده نیز برای ایجاد نقش و
طرحهای سنتی استفاده میگردد.
با مجله خبری ایشومر همراه باشید:
ابزار حصیربافی
لوتو یا نخ تاب
کلوش (ساقهٔ برنج یا کولوش)
کلیر، کولر (که نوعی آلالهٔ بلند و صاف است)
گیاه گز
گیاه لوئی
ساقه گندم (سفال،سفله،پَخَل )
گیاه نی
سوف یا سیم یل سوم
دستگاه حصیربافی
داس (داره) یا قیچی یا چاقو
پلار یا ورقه یا شانهٔ حصیربافی (حصیر شونه)
مواد خام
گالی یا جگن یا لی
خرمای اهلی (نمادی از تقدس در میان مردمان گرمسیر جنوب)
درخت داز (بلوچستان)
تنوع حصیر بافی در مناطق مختلف ایران
ساخت حصیر با دست در مناطق مختلف ایران بسته به نوع مواد خام در دسترس با یکدیگر متفاوت است.
در نوار جنوبی ایران از الیاف نخل خرما و در نوار شمالی ایران از ساقههای برنج و گندم برای ساخت حصیر استفاده میشود.
لوده به سبدهای ساخته شده در نجف آباد اصفهان گویند که رای بافت سبدهای حصیری از ترکههای نرم درختان یک ساله یا دو ساله استفاده میشود و
و کاربرد آنها در حمل محصولات باغی و میوه است.
فسیل هم به نوعی حصیر بافی گفته می شود که در ساخت آن از از شاخههای جوان پاجوش درخت خرما استفاده میشود.
در دیگر شهرهای استان اصفهان ، مواد خام مورد استفاده در حصیربافی در مناطق بیابانی و خشک مانند خور و بیابانک و نایین ، الیاف نخل خرما است .